Apraksi: Çocuklarda Konuşma Bozukluğu neden olur? Araştıra sonuçları dikkate alındığında apraksi görülen çocuklar için yoğun konuşma terapi seansları uygulanmalıdır. Apraksi (çocuklarda kullanım bozukluğu) nedir? Nasıl anlaşılır ve tedavileri nelerdir?
Apraksi; çocuklarda konuşma bozukluğu olarak ortaya çıkan rahatsızlık beyinden gelen mesajın konuşma kaslarına doğru iletilememesi sonucu ortaya çıkar. Motor konuşma bozukluğu olarak ifade edilmektedir. Kasların yetersizliği ile değil beynin konuşma eylemini (dudak, dil, çene) hareket ettirme konusunda sorun yaşanmasıdır.
Aparaksi konuşma bozukluğu yaşayan çocuk ne demek istediğini anlatmakta zorluk çeker. Bu konuşma anlaşılırlığını büyük bir şekilde etkilemektedir. Çocuklar sesleri, heceleri ve kelimeleri söylerken sorun yaşamaktadır.
Çocuklarda Aparaksi Neden Olur?
Nedeni çok net olarak bilenememektedir. Ancak çocukların kaslarında görülen bu zayıflık gelişim evresinden kaynaklandığı bilinmektedir. Kasların yeterince gelişemediği için böyle bir sorun ile karşılaşılmaktadır. Genetik olma ihtimalide çok yüksek faktörler arasındadır.
Çocuğun tüm hayatını etkileyecek olan bu aparaksi konuşma bozukluğu belirtileri ise;
- Dil gelişiminde gecikme
- Kelime uzadıkça hata oranın artması
- Ses hatalarında tutarsızlıklar
- Çok iyi anlayabilir ancak ifade etme becerisinin olmaması
- Çocuk kendi hatasının farkında olması ve tekrarlayarak düzeltme çabasında olması
- Hem sesleri hem doğru dizilim yapamaması
- Sesler arasında uzun duraklama yaşanması
gözle görülebilir en net belirtilerdir. Gün geçtikçe aparaksi tanısı koyulan çocukların sayısı giderek artmaktadır. Otizmli çocuklarda da bu sorun sık olarak görülmektedir.
Aparaksi Tedavi Yöntemleri
Toplu terapiler olarak değil birebir terapiler de başarı oranı çok daha yüksektir. Çocuğun gelişimine göre terapi sıklığı azaltılabilir. Planlı bir şekilde yapılan aparaksi konuşma bozukluğu tedavi yöntemleri öncelikle;
- Konuşma üretkenliği ile birlikte konuşmayı sağlayan kas hareketleri geliştirilir.
- Seslerin ve hecelerin sıralaması ve koordinasyonu geliştirilir.
- Çocuğa sürekli pratik yaptırılır.
- Konuşma pratiği yaptırılırken görsel, işitsel ve dokunsal geri bildirimleri alınır.
Çocuğun ayna karşısında pratik yaptırılması önemli bir tekniktir. Böylece dudak ve çene hareketlerini gözlemleyerek ve kelimeleri heceleyerek doğru bir şekilde tekrarlayabilir. Her tekrar çocuğun konuşma kas koordinasyonunu geliştirecektir.
Aparaksi konuşma bozukluğu olan çocuklarda özellikle evde yapılan pratikler konuşma gelişimi için çok önemlidir. Aileler ile birlikte çocuğu verilen ödevler tedavi sürecinde yardımcı olur. Ailelere zamanla ve pratikle gelişme gösterilen bir tedavi olduğu bilgisi verilmelidir. Bu nedenle üstlerine düşen görevi yerine getirmelidir.
